ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ
Τα
θηλαστικά είναι η ομάδα εκείνη του ζωικού βασιλείου που τρέφουν
τα νεογνά τους με γάλα που παράγεται από ειδικούς αδένες, τους
μαστούς. Είναι η πιο εξελιγμένη ομάδα ζώων, καθώς έχουν μεγάλο
μέγεθος εγκεφάλου, αναπτυγμένο νευρικό σύστημα και αυξημένη
νοημοσύνη. Πρόγονός τους ήταν ένα είδος ερπετού, το οποίο έζησε
πριν από 155 εκατομμύρια χρόνια.
Το
χαρακτηριστικό τους είναι ότι το σώμα τους καλύπτεται με τρίχες
και φέρει ιδρωτοποιούς και σμηγματογόνους αδένες. Τα
θηλυκά
έχουν γαλακτογόνους αδένες, από το γάλα των οποίων τρέφονται
τα μικρά. Στη μεγάλη πλειοψηφία τους είναι ζωοτόκα. Είναι ομοιόθερμα,
δηλαδή η θερμοκρασία του σώματός τους διατηρείται σταθερή (36–38°C),
ανεξάρτητα από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Ορισμένα όμως
είδη δε διαθέτουν πλήρες σύστημα ελέγχου της θερμοκρασίας του
σώματός τους και για να αποφύγουν τις χαμηλές θερμοκρασίες και
την έλλειψη τροφής τον χειμώνα, ναρκώνονται σε υπόγειες στοές
ή σε άλλους κλειστούς χώρους (διαχείμαση). Άλλα είδη,
κυρίως τροπικά, πέφτουν σε μια κατάσταση αδράνειας, η οποία
είναι γνωστή ως διάπαυση και η οποία γίνεται κατά τους
θερινούς μήνες, για να αντιμετωπιστούν η υψηλή θερμοκρασία,
η ξηρασία και η έλλειψη τροφής. Τέλος, άλλο ένα φαινόμενο που
παρατηρείται σε κάποια είδη θηλαστικών είναι η μετανάστευση,
η οποία έχει προκαθορισμένο δρομολόγιο, συγκεκριμένο τόπο προορισμού
και συνοδεύεται πάντοτε από ταξίδι επιστροφής στο σημείο αναχώρησης.
Το
μικρότερο θηλαστικό είναι ένα είδος τυφλοπόντικα, με σωματικό
μήκος 3,1 cm, ενώ το μεγαλύτερο είναι η φάλαινα, όπου ορισμένα
είδη ξεπερνούν τα 30 m και έχουν βάρος πάνω από 100 τόνους.
Το μεγαλύτερο δε χερσαίο θηλαστικό είναι ο ελέφαντας, με ύψος
3,5 m και βάρος 7 – 8 τόνους.
Τα
περισσότερα θηλαστικά είναι χερσόβια, μερικά σκάβουν στοές κάτω
από την επιφάνεια του εδάφους και ζουν υπόγεια, ενώ άλλα είναι
υδρόβια, δενδρόβια ή ιπτάμενα. Τα περισσότερα είναι νυχτόβια,
αλλά πολλά είναι δραστήρια κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι κοινωνικές
συναθροίσεις ποικίλλουν, από μεμονωμένα άτομα έως αγέλες ή πολυπληθείς
ομάδες. Τα θηλαστικά απαντιούνται σε όλη την επιφάνεια της γης,
εκτός από το μεγαλύτερο τμήμα της Ανταρκτικής.
Σε
όλο τον κόσμο έχουν αναγνωριστεί περίπου 4.600 είδη. Στην Ελλάδα
υπάρχουν περίπου 110, με πολλά από αυτά να είναι σπάνια, ενδημικά
και απειλούμενα. Για την Πάρνηθα αναφέρονται 37 είδη θηλαστικών
(Αμοργιανιώτης & Παπίκα, 1997, Hanak et al., 2001).
Επιστημονικό
όνομα |
Ελληνικό
όνομα |
Erinaceus
concolor |
Σκαντζόχοιρος
|
Talpa
caeca |
Τυφλοασπάλακας
|
Crocidura
leucodon |
Χωραφομυγαλίδα
|
Crocidura
suaveolens |
Κηπομυγαλίδα
|
Suncus
etruscus |
Ετρουσκομυγαλίδα
|
Tadarida
teniotis (Τατόι) |
Νυχτονόμος
|
Rhinolophus
ferrum-equinum (Τατόι) |
Τρανορινόλοφος
|
Rhinolophus
hipposideros (Τατόι) |
Μικρορινόλοφος
|
Rhinolophus
blasii (Τατόι) |
Ρινόλοφος
|
Eptesicus
serotinus (Τατόι) |
Τρανονυχτερίδα
|
Myotis
blythi (Τατόι) |
Μικρομυωτίδα
|
Myotis
emarginatus (Τατόι) |
Πυρρομυωτίδα
|
Myotis
myotis (Τατόι) |
Τρανομυωτίδα
|
Nyctalus
leisleri (Τατόι) |
Μικρονυκτοβάτης
|
Pipistrellus
pipistrellus (Τατόι) |
Νανονυχτερίδα
|
Hypsugo
savii (Τατόι) |
Βουνονυχτερίδα
|
Plecotus
auritus (Τατόι) |
Ωτονυχτερίδα
|
Lepus
europaeus |
Λαγός
|
Sciurus
vulgaris |
Σκίουρος
|
Dryomys
nitedula |
Δενδρομυωξός
|
Glis
glis |
Δασομυωξός
|
Spalax
leucodon |
Μικροτυφλοπόντικας
|
Cricetulus
migratorius |
Νανοκρικετός
|
Microtus
guentheri |
Αρουραίος
Μεσογείου |
Microtus
savii |
Σκαπτοποντικός
|
Apodemus
mystacinus |
Βραχοποντικός
|
Apodemus
sylvaticus |
Δασοποντικός
|
Apodemus
flavicolis |
Κρικοποντικός
|
Rattus
ratus |
Μαυροποντικός
|
Rattus
norvegicus |
Δεκατιστής
|
Mus
domesticus |
Σταχτοποντικός
|
Vulpes
vulpes |
Αλεπού
|
Mustela
nivalis |
Νυφίτσα
|
Martes
foina |
Κουνάβι
|
Meles
meles |
Ασβός
|
Cervus
elaphus |
Κόκκινο
ελάφι |
Capra
aegagrus cretica |
Κρητικός Αίγαγρος (εισαχθέν είδος)
|