ΕΞΩΔΑΣΙΚΗ ΒΛΑΣΤΗΣΗ
Στις
μεγαλύτερες κορυφές του βουνού υπάρχει μια υποτυπώδης ζώνη βλάστησης,
η εξωδασική. Ο όρος αυτός προτιμάται από τον όρο ανωδασική,
καθώς τα όρια του ελατοδάσους στις κορυφές αυτές δεν είναι φυσικά,
αλλά έχουν προέλθει από υποχώρηση της ελάτης σε χαμηλότερο ύψος
είτε εξαιτίας υπερβόσκησης στο παρελθόν είτε λόγω των ιδιαίτερων
κλιματικών συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί τις τελευταίες δεκαετίες.
Η
έκταση που καταλαμβάνει η εξωδασική βλάστηση στις κορυφές της
Πάρνηθας είναι μικρή και βρίσκεται 5 – 10 μ. μόλις πιο πάνω
από το ελατοδάσος. Προς το παρόν, οι κορυφές στις οποίες διακρίνεται
αυτή η βλάστηση είναι η Κυρά, ο Αέρας, το Ναυτικό και το Ξεροβούνι,
ενώ σε πολλά σημεία συμμετέχουν και άλλα είδη με γενικότερη
εξάπλωση.
Η
σύνθεση της βλάστησης αυτής δημιουργείται από ποώδη και θαμνώδη
είδη, τα σπουδαιότερα εκ των οποίων είναι: αστράγαλοι Astragalus
angustifolius (μαξιλαρόμορφος θάμνος), το τσάι της
Αττικής (Sideritis
raeseri ssp.
attica), είδη ασπέρουλας (Asperula
pulvinaris και Asperula rigidula), άγρια γαρύφαλλα
(Dianthus
serratifolius ssp.
serratifolius, Cerastium
candidissimum), κίτρινες τουλίπες (Tulipa
sylvestris), αμάραντα (Sedum
album, Sedum urvillei) κ.ά. Τα περισσότερα από αυτά
τα φυτά είναι ενδημικά ή σπάνια και απειλούνται από την εγκατάσταση
στις κορυφές ραδιοτηλεοπτικών κεραιών και στρατοπέδων, τα οποία
έχουν καταλάβει όλη την ανώτερη κορυφογραμμή και έχουν εκτοπίσει
τα γηγενή στοιχεία της βλάστησης.
Οφείλουμε
να αναφέρουμε εδώ ότι ένα από τα σημαντικά είδη της εξωδασικής
βλάστησης στην Πάρνηθα είναι το τσάι της Αττικής, το οποίο φυτρώνει
μόνο στην περιοχή της ανατολικής Στερεάς Ελλάδας και πουθενά
αλλού στον κόσμο! Οι πληθυσμοί του όμως στο
βουνό αντιμετωπίζουν σοβαρό κίνδυνο από την
υπερσυλλογή και το είδος αυτό τείνει πια να εξαφανιστεί. Ως
γνωστό, η συλλογή φυτών απαγορεύεται στον πυρήνα του Εθνικού
Δρυμού Πάρνηθας και η φύση αξίζει να αντιμετωπίζεται με σεβασμό
και υπευθυνότητα από όσους την επισκέπτονται.
