Στις
προστατευόμενες περιοχές της χώρας μας ανήκουν επίσης τα Αισθητικά
Δάση, τα Μνημεία της Φύσης, οι Υγρότοποι Ramsar, τα Καταφύγια
Άγριας Ζωής, τα Εκτροφεία Θηραμάτων, το Απόθεμα Βιόσφαιρας,
το Βιογενετικό Απόθεμα, η Διεθνής Κληρονομιά, οι Περιοχές Απόλυτης Προστασίας της Φύσης και περιοχές
με Ευρωπαϊκό Δίπλωμα.
Ως
Αισθητικά Δάση κηρύσσονται δάση ή φυσικά τοπία που
έχουν ιδιαίτερη αισθητική, οικολογική και τουριστική σημασία,
και επιβάλλεται η προστασία της πανίδας, της χλωρίδας και
της ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς τους. Στην Ελλάδα υπάρχουν
19 αισθητικά δάση, με συνολική έκταση 33.109 εκτάρια.
Φοινικόδασος Βάι (Λασίθι, Κρήτη) – Καισαριανής (Αττική)
– Κοιλάδας Θεσσαλικών Τεμπών (Λάρισα) – Καραϊσκάκη (Καρδίτσα)
– Ξυλοκάστρου (Κορινθία) –Πανεπιστημιουπόλεως Πατρών (Αχαΐα)
– Ιωαννίνων (Ιωάννινα) – Φαρσάλων (Λάρισα) – Στενής (Εύβοια)
– Δασικού Συμπλέγματος Όσσας (Λάρισα) – Μογγοστού (Κορινθία)
– Νικοπόλεως Μύτικα (Πρέβεζα) – Κουκουναριές Σκιάθου – Στενών
ποταμού Νέστου (Ξάνθη, Καβάλα) – Εθνικής Ανεξαρτησίας, Καλαβρύτων
(Αχαΐα) – Τιθορέας (Φθιώτιδα) – Αμυγδαλεώνα (Καβάλα) – Αηλιά
(Τρίκαλα) – Κουρί Αλμυρού (Μαγνησία).
Ως
Διατηρητέα
Μνημεία της Φύσης κηρύσσονται εκτάσεις,
δημόσιες ή μη, που παρουσιάζουν οικολογικό, παλαιοντολογικό,
γεωμορφολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον, καθώς και συστάδες
δένδρων ή δένδρα ή και σπάνια είδη φυτών που έχουν ιδιαίτερη
βοτανική, φυτογεωγραφική, αισθητική, πολιτισμική και ιστορική
σημασία. Στις περιοχές αυτές ισχύουν οι ίδιες απαγορεύσεις
όπως και στους πυρήνες Εθνικών Δρυμών. Σήμερα έχουν κηρυχθεί
51 Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης, με συνολική έκταση 16.840
εκτάρια. Η πλειονότητα των μνημείων αυτών καταλαμβάνει ελάχιστα
τετραγωνικά μέτρα.
Υγρότοποι Ramsar
Η Διεθνής Σύμβαση για τους Υγρότοπους υπεγράφη στο Ραμσάρ
του Ιράν, το 1971 και αποτελεί μια διακυβερνητική συνθήκη,
η οποία παρέχει το πλαίσιο εργασίας για εθνική δράση και διεθνή
συνεργασία για την διατήρηση και σοφή χρήση των υγροτόπων
και των πόρων τους. Προς το παρόν υπάρχουν 146 Συμβαλλόμενα
μέλη στην Σύμβαση, με 1.462 θέσεις υγροτόπων, που αποτελούν
125,4 εκατομμύρια εκτάρια, προγραμματισμένα να περιληφθούν
στην Λίστα Ramsar των Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας. Στη χώρα
μας υπάρχουν 10 υγρότοποι Ramsar: Δέλτα Έβρου – Λίμνη
Βιστονίδα, Λιμνοθάλασσα Πόρτο Λάγος και Λίμνη Μητρικού – Δέλτα
Νέστου και Λιμνοθάλασσα Γκουμπούρνου - Λίμνες Βόλβη και Κορώνεια
– Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα και Αλυκή Κίτρους – Λίμνη Κερκίνη
- Λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα – Αμβρακικός κόλπος – Λιμνοθάλασσες
Μεσολογγίου – Λιμνοθάλασσα Κοτύχι
Ως
μόνιμα Καταφύγια Άγριας Ζωής, ιδρύονται οι περιοχές
που πληρούν τις προϋποθέσεις ώστε να καλύπτονται οι βασικές
ανάγκες των θηραμάτων σε ησυχία, τροφή και νερό. Επίσης, τοπικές
απαγορεύσεις κυνηγίου, εκτροφεία θηραμάτων και ελεγχόμενες
κυνηγετικές περιοχές μπορούν να ιδρύονται με στόχο «την προστασία
και διάσωση του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας» και «την
διατήρηση, ανάπτυξη και εκμετάλλευση του θηραματικού πλούτου
της χώρας». Οι περιοχές αυτές συγκροτούν σήμερα ένα δίκτυο
προστατευόμενων περιοχών, όπου οι διατάξεις περί θήρας παίζουν
έναν σημαντικό ρόλο στην διατήρηση της πανίδας. Ο αριθμός
των καταφυγίων και των απαγορεύσεων κυνηγίου καθώς και οι
τροποποιήσεις των εκτάσεων και ορίων καθορίζονται από την
ετήσια διάταξη θήρας.
Σήμερα έχουν οριστεί περίπου 580 Καταφύγια Άγριας Ζωής σε
όλη τη χώρα, με συνολική έκταση λίγο μεγαλύτερη από 860.000
εκτάρια, 21 Εκτροφεία Θηραμάτων με έκταση 2.937 εκτάρια και
7 Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές, με έκταση 108.843 εκτάρια
(Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία).
Ειδικές Περιοχές Προστασίας για τα Πουλιά
Το 1979 το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πήρε μια απόφαση
για τη διατήρηση των άγριων πουλιών, η οποία είναι γνωστή
ως Οδηγία 79/409/ΕΟΚ. Σύμφωνα με την Οδηγία αυτή, κάθε χώρα
μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σήμερα, οφείλει να διατηρήσει
όχι μόνο τους πληθυσμούς άγριων πουλιών που ζουν εκ φύσεως
σε άγρια κατάσταση, αλλά και επαρκή έκταση και ποικιλία βιοτόπων,
για να επιτευχθεί η προστασία τους. Έτσι, δημιουργούνται «Περιοχές
Ειδικής Προστασίας», για τη διατήρηση των συκεκριμένων ειδών.
Στη χώρα μας έχουν οριστεί 113 τέτοιες περιοχές.
Απόθεμα Βιόσφαιρας
Σύμφωνα με το πρόγραμμα «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα» των Ηνωμένων
Εθνών, δύο περιοχές της χώρας μας έχουν ανακηρυχθεί Απόθεμα
Βιόσφαιρας: το φαράγγι της Σαμαριάς και ο Εθνικός Δρυμός Ολύμπου.
Βιογενετικό
Απόθεμα
Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει κηρύξει ως Βιογενετικό Απόθεμα
τις εξής περιοχές: Φυσικό μνημείο δάσους οξιάς Χαϊντού-Κούλα
– Παρθένο δάσος Κεντρικής Ροδόπης – Φυσικό μνημείο μικτού
δάσους Αλμοπίας Αριδαίας – Εθνικός Δρυμός Ολύμπου – Εθνικός
Δρυμός Πίνδου (πυρήνας) – Φυσικό μνημείο μικτού δάσους Γράμμου
– Εθνικός Δρυμός Πρεσπών (δάσος κέδρων) – Αισθητικό δάσος
Κουρί-Αλμυρού – Κόλπος Λαγανά – Εθνικός Δρυμός Αίνου (πυρήνας)
- Φυσικό μνημείο δάσους Λεσινίου – Εθνικός Δρυμός Οίτης –
Φυσικό μνημείο δάσους αείφυλλων πλατυφύλλων Νήσου Σαπιέντζας
– Φυσικό μνημείο δάσους κυπαρισσιού Έμπωνα Ρόδου – Εθνικός
Δρυμος Σαμαριάς - Παρθένο Δάσος Παρανεστίου
Διεθνής
Κληρονομιά
Από τα Ηνωμένα Έθνη έχουν ανακηρυχθεί ως Διεθνή Κληρονομιά: Τα Μετέωρα - το όρος Άθως - ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσες - το ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο - το Πυθαγόρειο και το Ηραίο στην Σάμο - τα Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά Μνημεία στην Θεσσαλονίκη - η Παλιά Πόλη της Κέρκυρας - η Μονή Δαφνίου, ο Όσιος Λουκάς και η Νέα Μονή στη Χίο - η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου - το Ιστορικό Κέντρο με τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης στην Πάτμο - η Δήλος - οι αρχαιολογικοί χώροι των Μυκηνών και της Τίρυνθας - ο αρχαιολογικός χώρος της Ολυμπίας - ο αρχαιολογικός χώρος του Μυστρά - ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών - ο αρχαιολογικός χώρος της Βεργίνας - η Ακρόπολη της Αθήνας
Περιοχές Απόλυτης Προστασίας της Φύσης
Ως περιοχές Απόλυτης Προστασίας της Φύσης έχουν κυρηχθεί: το Μικρό και το Μεγάλο Σεϊτάνι της Σάμου και ο υγρότοπος του Δύστου στην Εύβοια.
Ευρωπαϊκό
Δίπλωμα
Το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει απονεμηθεί
μόνο στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς.
